Türkiye Cumhuriyeti'nin 81 ilinden biri olan Trabzon, DoÄŸu Karadeniz bölgesinde yer almakta ve 4.685 km²'lik yüzölçümüyle ülke topraklarının % 0,6'sını oluÅŸturmaktadır. 

       DoÄŸudan Rize, batıdan Giresun, güneyden Gümüşhane ve Bayburt illeriyle çevrili olan Trabzon'un kuzeyinde Karadeniz yeralmaktadır. Arazisinin % 77'si daÄŸlarla, % 33'ü ise platolarla kaplıdır. Ä°l topraklarının güneyinde uzanan daÄŸlar, vadilerle yarılmış sırtlar halinde Karadeniz kıyısına kadar ulaÅŸmakta ve yer yer ikibin metreyi de aÅŸmaktadır. Yeraltı kaynakları açısından oldukça zengin bir konuma sahip Trabzon'da 17. yüzyıldan bugüne yerli ve yabancı ÅŸirketler tarafından iÅŸletilmiÅŸ veya iÅŸletilmekte olan birçok maden mevcuttur. 

       19. yüzyılın ortalarında uzun yıllar Anadolu'da arkeolojik inceleme ve araÅŸtırmalar yapan ünlü Fransız bilim adamı Charles Texier'e göre Trabzon kentinin kuruluÅŸu M.Ö. ikibin yılına kadar dayanmaktadır. Kentin adına ilk kez, Yunanlı filozof ve tarihçi Ksenophon'un "Anabasis" adlı eserinde "Trapezos" olarak rastlanılmaktadır. 

       Tarihçilerce M.Ö. ikibinli yıllarda kurulduÄŸu varsayılan Trabzon'dan sözeden ilk yazılı kaynak M.Ö. IV. yüzyılda yazılan Ksenophon'un Anabasis adlı eseridir. Ksenophon eserinde Trabzon'dan bahsederken, burada Kolkhlar, Makronlar ve Driller gibi birçok yerli kavimden sözetmektedir ki, son yıllarda yapılan araÅŸtırmalar bunların Turanî kavimler olduÄŸunu ortaya koymaktadır. Yine son yıllarda yapılan araÅŸtırmalar; iskâna açıldığı tarihlerden itibaren Kimmerler, Ä°skitler, Bunturki ve Kıpçaklar, Halaçlar, AfÅŸarlar ve Yazgurlar gibi Türk veya Türklerle akrabalığı sözkonusu olan toplulukların bölgeye gelip yerleÅŸtiklerini belirtmekte ve bölgedeki izleri üzerinde ciddi kanıtlar ileri sürmektedir. 

       Trabzon, M.Ö. VII. yüzyılda Kafkasya'dan gelen Kimmerler'in istilasına uÄŸramış ve kent yaÄŸma edilmiÅŸse de Kimmerler'in egemenliÄŸi uzun sürmemiÅŸ, Anadolu'ya egemen olma planları yapan Medlerin Perslere yenik düşmesi üzerine bu coÄŸrafya tamamen Perslerin kontrolüne geçmiÅŸtir. Pers kralı I: Dareios'un PerslileÅŸtirme politikası çerçevesinde yerleÅŸim birimleri oluÅŸturulmuÅŸ ve Trabzon da "Pontos Kapadokyası" adlı büyük satraplığın (valilik) içinde yeralmıştır. Ancak Makedonya kralı Ä°skenderin'in Anadoludaki nüfuzunun artması ile Trabzon'daki Pers üstünlüğü sona erdi ise de, Ä°skender'in ölümü üzerine meydana gelen kargaÅŸadan yararlanan Pers soylusu Mithradates tarafından M.Ö. III. yüzyılda, merkezi Çankırı yakınlarında bulunan Pontos devleti kurulmuÅŸ ve bir süre sonra Trabzon da Pontos Krallığının egemenliÄŸi altına girmiÅŸtir. 

       Fakat Pontos Krallığı'nın bu bölgedeki egemenliÄŸi de uzun sürmedi. Nitekim M.Ö. 86 yıllarında baÅŸlayıp 66 yılında Mithradates ordusunun, Romalı komutan Pompesius'un ordusuna Kelkit vadisinde kesin bir yenilgiye uÄŸramasıyla bölge Romalıların kontrolü altına girdi. 

       Ä°mparator Neron zamanında "serbest ÅŸehir" statüsü elde eden Trabzon'da, ünlü Roma imparatoru Hadrian'ın döneminde önemli imar faaliyetleri olmuÅŸ, birçok dini ve askeri binalar ile yollar, kentin su sorununu çözmeye yönelik su kemerleri ve liman inÅŸa edilmiÅŸ, Ortahisar surlarının bir bölümü yapılmış ve ayrıca kentte inÅŸa ettirilen bir darphanede, bir yüzünde Romalı imparatorların resimleri bulunan paralar basılmıştır. 

       Roma Ä°mparatorluÄŸunun M.S. 395 yılında ikiye ayrılması ile Trabzon, DoÄŸu Roma / Bizans imparatorluÄŸunun sınırları içinde kalmıştı. Bizans döneminde imparator Justinianus zamanında kentte bazı önemli imar faaliyetleri baÅŸlatılarak su kemerleri yaptırılmış, surlar onarılmış, birçok kilise yeniden restore ettirilmiÅŸti. Ancak Bizans Ä°mparatorluÄŸunun merkezi olan Ä°stanbul'un, Haçlı ordusunca iÅŸgal edilerek burada bir Latin devleti kurulması üzerine imparator I. Andronikos Komnenos'un Ä°stanbul'dan kaçan torunları Alexios ve David tarafından akrabaları olan Gürcü kraliçesi Tamara'nın da yardımıyla 1204'de Komnenos Krallığı kurulmuÅŸ ve bu krallığın baÅŸkenti de Trabzon olmuÅŸtur. 

       Bir süre Selçuklu Devleti'ne, daha sonra bir süre de Akkoyunlu Devleti'ne vergi ödemeyi kabul etmek ve kendileri için tehdit olarak gördükleri Türk beylerine kızlarını vermek suretiyle varlığını sürdüren Komnenos krallığı, MoÄŸol baskısından dolayı Anadolu'da meydana gelen otorite boÅŸluÄŸundan faydalanarak özellikle kıyı boyundan batıya doÄŸru ilerleyerek Sinop yakınlarına kadar ulaÅŸmıştır. Trabzon Ä°mparatorluÄŸu olarak da adlandırılan Komnenos hanedanı tarafından adlarına paralar bastırılmış, kentte önemli imar faaliyetleri gerçekleÅŸtirilmiÅŸ, Ayasofya Kilisesi baÅŸta olmak üzere bir çok dinsel yapı inÅŸa edilmiÅŸtir. 

       FETÄ°H (26 EKÄ°M 1461) 
       Fatih Sultan Mehmet tarafından 1453 yılında Ä°stanbul'un fethedilip Bizans imparatorluÄŸunun yıkılarak Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu'nun yaratılması ile doÄŸu sınırlarının da güvence altına alınması açısından zorunlu bulunan Trabzon'un fethi için gerekli hazırlıklar yapılarak donanma ve kara ordusu Trabzon'a hareket etmiÅŸtir. 1461 yılında, bizzat Fatih'in komuta ettiÄŸi ordu tarafından kuÅŸatılan Komnenos Krallığı'nın baÅŸkenti Trabzon, kuÅŸatmaya uzun süre dayanamayarak teslim oldu ve böylece Türklerin egemenliÄŸi altına girdi. 

       Trabzon'u da ele geçirerek Osmanlı Ä°mparatorluÄŸuna katan Fatih, birkaç gün ÅŸehirde kaldıktan sonra Gelibolu Sancak Beyi Kazım Bey'i Trabzon valiliÄŸine atayarak kentten ayrıldı. Bir süre müstakil sancak olarak idare edilen Trabzon II. Bayezid'in oÄŸlu Ahmet'in sancakbeyi olarak atanmasından sonra "ÅŸehzade ÅŸehri" unvanını da kazanmış oldu. 

       1487 yılında Yavuz Sultan Selim'in vali olarak atanmasıyla birlikte kentte imar faaliyetleri de hız kazandı ve 1515'de annesi Gülbahar Hatun adına Hatuniye Camii ve külliyesi yapıldı. Osmanlı Ä°mparatorluÄŸunu hemen her açıdan zirveye taşıyan, batılılarca da "MuhteÅŸem Süleyman" olarak adlandırılan Kanuni Sultan Süleyman 1495'de Trabzon'da doÄŸdu. 15 yaşına kadar çocukluÄŸunu Trabzon'da geçiren ve ilk eÄŸitimini burada alan Kanuni'nin padiÅŸah olmasından sonra Batum ile birleÅŸtirilen Trabzon bir eyalet merkezi haline getirildi. 

       Türkiye Cumhuriyeti'nin 81 ilinden biri olan Trabzon, DoÄŸu Karadeniz bölgesinde yer almakta ve 4.685 km²'lik yüzölçümüyle ülke topraklarının % 0,6'sını oluÅŸturmaktadır. 
       DoÄŸudan Rize, batıdan Giresun, güneyden Gümüşhane ve Bayburt illeriyle çevrili olan Trabzon'un kuzeyinde Karadeniz yeralmaktadır. Arazisinin % 77'si daÄŸlarla, % 33'ü ise platolarla kaplıdır. Ä°l topraklarının güneyinde uzanan daÄŸlar, vadilerle yarılmış sırtlar halinde Karadeniz kıyısına kadar ulaÅŸmakta ve yer yer ikibin metreyi de aÅŸmaktadır. Yeraltı kaynakları açısından oldukça zengin bir konuma sahip Trabzon'da 17. yüzyıldan bugüne yerli ve yabancı ÅŸirketler tarafından iÅŸletilmiÅŸ veya iÅŸletilmekte olan birçok maden mevcuttur. 
       19. yüzyılın ortalarında uzun yıllar Anadolu'da arkeolojik inceleme ve araÅŸtırmalar yapan ünlü Fransız bilim adamı Charles Texier'e göre Trabzon kentinin kuruluÅŸu M.Ö. ikibin yılına kadar dayanmaktadır. Kentin adına ilk kez, Yunanlı filozof ve tarihçi Ksenophon'un "Anabasis" adlı eserinde "Trapezos" olarak rastlanılmaktadır.