Türklerin  Orta Asya’dan  Anadolu’ya uzanan tarihlerinde hayvancılığın önemli bir yeri vardır. Dolayısıyla mutfak kültürlerine de et, süt yoğurt ve bunların katkısıyla yapılan yiyecekler hakimdir. Tbn. Batuta Seyahatnamesi incelendiğinde, Denizli ve Tavas’ta cinsleri hakkında fazla bilgi verilmemekle beraber hayvancılığın yaygın olarak mevcut olduğu anlaşılır. Türklerin Anadolu’da yerleşik hayata geçmesiyle tarım önem kazanmış, dolay ısıyla tarımsal ürünler de halk mutfağındaki yerini almıştır,

Tavas’ta günlük yemek öğünleri adeta ezan vakitlerine göre tertip edilmiştir. Kahvaltı sabah namazına müteakip yapılır, Öğle yemeği öğle namazından sonra, akşam yemeği akşam namazından sonra yenilir. Yemekler yere sofra bezi, üzerine kasnak ve sini konularak “yer sofrası”nda her yemek için bir tek tabak kullanılarak yenilir. Sofraya önce aile reisi oturur ve yemeğe önce o başlar.

 

Tavas mutfağında düğün, ölüm, hacı yemeği gibi tören yemeklerinin ayrı bir yeri vardır. Bilhassa düğün ve hacı yemeklerinde davet çok önemlidir. Düğün davetinden ayrı olarak, düğün evinden bir hanım hanımları, erkekte erkekleri tek tek düğün veya hacı yemeğine davet eder. Tören yemeklerinde işinin erbabı aşçılar tutulur, malzeme alımı ve yemekle ilgili hazırlıklar onun kontrolünde yapılır. Günümüzde git gide azalmasına rağmen eskiden tören yemekleri konuklara “meydan sinisi” denilen yer sofrasında ikram edilirdi. Bir sini çevresine on-on beş kişinin yerleşebildiği yer sofralarında, kadınlar ve erkekler ayrı kümeler halinde otururlardı. Ekmekle çevrelenen sini üzerinde, mevsimine göre kuru veya taze acı biber bulunur ve yemek tabaklan sırayla konularak yenilir. Tabaklarda yemek artığının kalmamasına özen gösterilir Her sofrada yemek bitiminde mutlaka dua yapılır ve diğer davetlilerin oturması için kalkılır. Günümüzde kolaylığından dolayı “self servis” usul uygulanmakta ama yine de servis tepsileri, tören sahipleri ve yakınları tarafından konuklara sunulmaktadır. Yer sofralarında olduğu gibi yine erkek ve kadınlar ayrı mahallere oturmaktadır. Şelf serviste genellikle çorba, güveç, pilav, tatlı, salata veya ayran; yer sofralarında ise çorba, kuru fasulye, etli patates dolma, makarna, tatlı ikram edilir. Ölüm yemeklerinde ise, cenaze den sonra, kabristandan eve gelenlere pide dağıtılır. On-on beş gün evde yemek pişmez akraba ve eş dostun hazırlayıp getirdiği yemekler onlarla beraber yenilir. Köylerinde genelde üç öğün yemek yenilir. Yazın tarlada çalışıldığından genelde pratik yemekler tercih edilir ve öğün sayısı dörde çıkabilir. Evlerde sofraya önce eğer varsa önceden artan yemekler konulur. Yemek ve ekmek israf edilmemesine azami dikkat gösterilir. Ancak onlar bitirildikten sonra yeni hazırlanan yemeklere geçilir.

Yöresel Yemekler ve Tarifi;

Tavas merkezde, muhtelif tören ve davetler gibi özel durumlar dışında günlük olarak, mevsim şartlan ve ekonomik duruma göre değişmesine rağmen genelde, patlıcan közlemesi, etli tarhana veya yavan tarhana çorbası, bulgur pilavı, börülce, fasulye sıyırma, dolma, sebze haşlamaları, patates köftesi veya ezmesi gibi hafif ve bitkisel yağlı yemekler yenilmektedir. Bunların yanında yoğurt, ayran, salatalar, yeşillik, turşular bulunur. Özellikle, dolma ile kuru biber turşusu, pilav ile çeşitli hoşaflar, tarhana çorbası ile turp, top tarhana çorbası ile şalgam yenilir.

Günümüzde değişikliklere uğramasına rağmen eskiyle bağlantılı olarak, hali hazırda geçmişe oranla fazla olmamakla beraber, kullanılan mutfak malzeme ve araç gereçlerini ise şöylece sıralayabiliriz; Yastı geç, Isırgan, ekmek pişirme sacı, İteği, saç ayağı, hapaz veya şiş, oklava, muhtelif boy ve ebatlarda siniler, un eleği, haramlar, dığanlar, tepsiler, sofra bezi, sofra altı tahtası, süzgeç, toprak haramlar, turşu kaplan, bakraçlar, tahta kaşık ve kepçeler, tas, havan, dibek, sürtme taşı vb.. Özellikle bazı yemekleri pişirmek ‘Çin toprak tencere halen kullanılmaktadır. Evlerde bunların bir kısmını koymak için çıkıntı şeklinde “Almalık” denen bölümler bulunur. Ayrıca Yine Çanak, çömlek ve tasları koymak için önü telle örtülü “Sütlük” denilen dolaplar bulunur.

Ocak ateşinde pişen yemeğin damak zevklerine daha fazla hitan etmesinden dolayı yukarıda saydığımız araç ve gereçler aşağı yukarı her evde bulundurulur. Cezve ve kahve fincanı çok az evde kahve dibeği veya kahve değirmeni bulundurulur. Su malzemesi olarak tuluk, testi, küp, bardak (ocak bardağı, abdest bardağı, su bardağı), ve su kupası bulunur. Eskiden kuyulardan su çekmeye yarayan bakraç bulunurdu. Mutfakta bulunan buğday haran çuvalı, un çuvalı, heybe, torba gibi yan malzemeler de vardır. Genel olarak kurutulmuş biber, kurutulmuş patlıcan, kurutulmuş taze fasulye veya börülce kaynatılmış bulgur, nohut pişirme, darı pişirme kışlık çeşitlerdir. Domates soğan, biber, taze fasulye veya börülce, patlıcan yazlık çeşitlerdir. Meyve olarak armut, erik, üzüm, kavun, karpuz, nacır, darı bolca yenilir. Hemen hemen hepsi mevsimlerinde köylerinde üretilir. Tavas’ta törenlerde ve gündelik hayatta hazırlanan muhtelif yemekleri şu şekilde tasnif edebiliriz;

1. a)   Çorbalar; Yavan tarhana çorbası, etli tarhana çorbası, pirinç çorbası, bulgur
   çorbası. Un çorbası, şehriye çorbası, buğday unuyla karıştırılarak yapılan
   Ebegümeci çorbası.
2. b)  Etli yemekler; Sulu et yemeği, Et kavurması. Yumurtalı tavuk, Arap aşı,
   Kapama, Yahni, Yaz türlüsü, Güveç, Dolma türleri, Soğan yahnisi. Keşkek,
   Etli pilav, Fırın kebabı, Fırın tava, Kelle aşı. Sulu aş. Unlu kızartma. Tavuk
   veya tavşan etinden yapılan Tutmaç (veya Tutmaç) aşı.

 

1. c) Börekler ve hamur işleri; Yufka, darıekmeği, katmer, çörek, Cızlıma, Göçe,
   Kömbe ve külür gibi ekmekler, Saç böreği, Durum, Bezirine, Kabak böreği,
   ıspanak böreği, Ot böreği, Kesik böreği gibi börek türleri. Bunlara ek olarak,
   börek yapımlarında kullanılan veya çiğ olarak da yenilen ot çeşitleri şunlardır;
   Bilhassa bazı köylerde yumurtayla kavrularak yenilen Buzağılık otu, Sarı ot,
   Yemlik, Deke Sakalı, Mancar, Eşek kulağı, Karakavuk, Ballık, Kuzu Kulağı,
   Semiz Otu, Gelincik, Kırpıdak, Kıskıncık, Akcı Gıyşak, Abe Gümeci, Çıntar, Kuş yüreği, tere.
2. d)  Bakliyat ve Sebzelerden Yapılan Yemekler ; Tuzlama, Nohutlu Toga aş1»
   Kuru Fasulye, Kabak centmesi, Sütlü Kabak aşı, Yaprak sarması, Lahana sarması, Çaput aşı (kapuska), Semiz otu kavurması ve yoğurtlaması,fasulye ve bakla yemekleri veya yoğurtlamaları. Patlıcan ütmesi. Pırasa kavurması. Patlıcan ve börülce yemekleri veya ekşilemeleri, Çılbır, Menemen, Biber tatarı (yoğurtlaması), Mercimek yemeği. Soğan yemeği. Domates aşı, Mancar’dan yapılan “Borana”, Çıntar kavurma veya közlemesi, Mıhlıma. Ayrıca yoğun olarak kızartma türlerine rastlanır. Bazı köyleri yetiştirdikleri sebzeleriyle tanınır. Mesela, tatlı-acı tadıyla özel bakım gerektirmediği halde başka bölgelerde yetişmeyen toprağından dolayı ancak Yukarıboğaz köyünde yetiştiği rivayet edilen “Yukarıboğaz biberi” gibi. Bunların yanında bulgur pilavı ve yazma makarna türleri de sayılabilir. Bazı köylerinde Makarnadan yapılan yemeğe “Erişte” denilir.
3. e) Turşular ve Salatalar; Soğuk ve sıcak turşular şeklinde de sayılabilecek turşu türleri şunlardır. Gelin turşusu, tez turşular, Sirkeyle veya tuz, limonsuyu karışımına hazırlanan Lahana, Biber, Gök domates, Taze fasulye turşuları. Domates salatası, Semizotu salatası, Marul salatası, Ispanak salatası. t) Tatlılar; Pekmez, Gevrek, Höşmerim, Sütlaç, Aşure (gölle), Çakal, Lokma, Gaygına, Kaçımak, Tenem helvası, Bulamaç, Ekmek helvası, Kabak tatlısı, İncir tatlısı, Pekmezli un helvası, Baklava, Saraylı ve muhtelif hoşaf türleri (Koşafaşı).
4. a) Çorbalar;

Un Çorbası ; Kaynar suya un karıştırılıp pişirilmesiyle elde edilen çorbadır.

Bulgur Çorbası ; Kaynar suyla az miktarda bulgur pişirilir içine yağda kavrulmuş soğan ilave edilir.

Top Tarhana Çorbası :(Yavan tama ası)

MALZEMESİ ; İki Top Tarhana. İri öğütülmüş un, keçi yoğurtla yapılır. Büyük bir kapta su iyice kaynatıldıktan sonra üzerine un eklenir, pişince bir bez üzerine serilir. Soğuduktan sonra ayran haline getirilmiş yoğurtla yoğrulur. Geniş bir kabın içine dökülür on sekiz-yirmi gün kadar bekletilir ve gün aşırı karıştırılır. Kuruduktan sonra el büyüklüğünde top ha! ine getirilip bez üzerine serilir ve bir müddet daha kurumaya bırakılır. Tarhana Kurumadan ayranla yenilir.

Yarım su bardağı kuru börülceye nohut. Yarım yemek kaşığı ev salçası. İki diş sarımsak. Mevsimine göre yeşil veya kuru acı biber. Bir miktar tuz.

YAPILIŞI; Top tarhana, kuru börülce, nohut bir gün önceden ıslatılır. Nohut ve börülce haşlanır, sonra tarhana ilave edilerek uzun zaman kaynatılır. Önceden haşlanmış kuru biber, salça ve dövülmeden sarımsak ilave edilir. Yavaş ateşte pişmeye bırakılır. Yağ ve et konulmadığı için yavan tarhana aşı denilir. Yağ ve kemikli et ilavesiyle yapılanına da top tarhana aşı denilir.

Bugün de Türk Dünyasının muhtelif yerlerinde tarhana aşının değişik isimlerle de olsa mutfaklarında yer aldığını görmekteyiz. Bu kültür birlikteliğini gösteren çarpıcı bir husustur. Hali hazırda Kerkük’te yapılan “Keşşam” adı verilen aş bunun en canlı misalidir.

 

Tarhana Çorbası :

MALZEMESİ; Yarım su bardağı tarhana (Sonbaharda un, yoğurt, domates, kırmızı biber ve çeşitli ot katkısıyla hazırlanıp kurutulur ve toz haline getirilir) 5 su bardağı su. Yarım yemek kaşığı ev salçası. 1 yemek kaşığı sadeyağ (tereyağ). l diş sarımsak. Kıyma ve bir miktar tuz.

Mevsimine göre içine bütün halde 3-4 adet kuru veya yeşil acı biberde ilave edilir.

 

YAPILIŞI; Tarhana ılık suda ıslanır ve eritilmeye bırakılır. Ayrı bir tencerede kıyma ile salça yağla kavrulur. Tarhana ve su ilave edilir ( içi”16 mevsimine göre acı taze veya kuru biber, iki veya üç parçaya bölünerek konulabilir) kaynamaya bırakılır. Kaynadıktan sonra içine bir havanda sarımsak dövülerek eklenir ve dinlenmeye bırakılır. Kışın kuru biber üterek, turpla beraber yenilir. Yazın ise yanında taze acı biber ve taze patlıcan yenilir-Un şeklindeki bu tarhanaya”omtarhana”da denilir ve sonradan öğrenilmiştir.

Türklerin tarhana dedikleri yemek adının kökleri, Farsçaya dayanır, parsların “terhuvane ve terhine” sözleri değişerek taranana şekline girmiştir. Mısır’da Memluk devletinde “tarhana ve tarhanan” şeklinde görülüyordu. Türklerde tarhana sözü, 14. yüzyılda bu gelişmesini zaten tamamlamıştı. Eski Anadolu’da durum da böyle idi. Bu sebeple Türklerin, tarhana sözünü Orta asya’da iken komşularından almış olmaları, çok daha muhtemel görülmektedir. Bilindiği üzere Türklerde tarhana adı verilen kışlık azıklar, çeşitli yollar ile yapılırdı. Hepsine tarhana adı verilmesine rağmen yapılışları çok çeşitli idi. Asım Efendi Burhanında, tarhananın yalnızca iki çeşidini, yani “bulgur ve döğme tarhanasını” anlatır. Anlaşıldığına göre başlangıçta, tarhanaya et konmuyordu. Ahmet Vefîk Paşa, “Yoğurtlu etlü omaç çorbası, gebre aşı, göçe tarhanası, kızılcıklı tarhana”, gibi çok bilgili ve derin açıklamalarda bulunur. Anlaşıldığına göre, “yoğurtlu ve etli omaç yapılan kışlık kurut ve azığa”da biz Türkler, sonradan tarhana demişiz. Anadolu köylerinde “tarhana ayranı’ için aygut ve “tarhana kaynatma’ işine de, “çorkatmak, çokratmak” gibi, çok eski Türk sözleri kullanılır. “Kurut” da aslında, bir çeşit tarhanadır. Kurut Türklerde, yalnızca kurutulmuş yoğurt değildir, Vambery, Ortaasya’daki kurut yapımını, kitaplarında tarif etmiştir. Ona göre Orta Asya’da kurut, “bir çeşit peynir (çökelek), tuz, un, kurutulmuş et” ile yapılmış ve kış için saklanan, bir azık idi. Türkler bunun için “bulgurlusu, döğmelisi, nanelisi, etlisi” de dahil hepsine birden tarhana demişlerdir.

 

2-Etli Yemekler; (Sulu et yemeği ; Haşlama etten yapılan yemektir. Genelde av hayvanlarının etleri de böyle pişirilir.

Et kavurması ; Kuşbaşı doğranan etin saçta kendi yağı ile kavrulması

YAPILIŞI; Bir tavada kırmızı biber, kara biber, salça, ilavesiyle kuşbaşı doğranan et kavrulur. Bu iş için kullanılan kalaylı bakır tas içine konularak bir tepsi üzerine kapanır ve üzerine taş gibi bir ağırlık konulur. Tasla tepsinin temas ettiği noktalar hava almaması için hamurla kapatılır. Tepsinin içi pirinç veya bulgur ve su ilavesiyle doldurulur, hafif ateşte suyu çekinceye kadar pişmeye bırakılır.

___________________________________________________________________________

Kuru Patlıcan Yemeği:

MALZEMESİ; 15 tane patlıcan kakı. (Aileler kış hazırlığı yaparlarken taze patlı- canları iki veya üçer parçaya böldükten sonra içini oyarak kuruturlar. Buna “kak” da denilir.)

Yarım kilo kuzu kıyma, (yağlı olması tercih nedenidir.) Yarım su bardağı pirinç, 1 veya 2 yemek kaşığı bulgur, 1 veya2 baş soğan, 1 veya 2 diş sarımsak. Yarım bağ maydanoz. iki yemek kaşığı ev salçası. bir yemek kaşığı koruk veya nar ekşisi. Bir miktar karabiber, kırmızı biber ve tuz.

YAPILIŞI; Patlıcan kurulan suda haşlanarak soğumaya bırakılır. Yağlı kuzu kıyma, pirinç, bulgur, ince doğranmış maydanoz ve soğan, salça, ekşi, baharat ve tuz iyice karıştırılarak dolma içi hazırlanır. Yumuşak olmasına itina edilen bu iç haşlanmış kakların içine doldurulur. Pişme sırasında içerisine sarımsaklı su ilave edilir.

_________________________________________________________________________________

Keşkek :

MALZEMESİ; 1 kilo taze oğlak veya kuzu eti. Doğulmuş aşurelik buğday. İki yemek kaşığı tereyağ Bir miktar kırmızı biber, karabiber ve tuz.

YAPILIŞI;    Etler bir kapta haşlanır. Doğulmuş buğday ayrı bir kapta da yapılır.

___________________________________________________________________________

Kapama :

MALZEMESİ;  1 kilo kuzu eti. İki yemek kaşığı ev salçası. Yarım kilo pirinç veya bulgur. Bir miktar kara biber, kırmızı biber ve tuz.

YAPILIŞI: Kemiğinden ayrılmış etler küçük parçalara ayrılır ve pişirilmiş buğday ile karıştırılır. İkisi beraber yeteri kadar pişirildikten sonra üzerine kırmızıbiberli tereyağ eritildikten sonra tuz ilave edilerek dökülür. Servis yapılırken karabiber ilave edilir.

___________________________________________________________________________

Yumurtalı tavuk:

MALZEMESİ; Kesilip temizlenmiş yağlı tavuk veya piliç. 3-4 tane yumurta, l tane limon, 1 diş sarımsak, Bir miktar sıvı yağ ve tuz.

YAPILIŞI; Büyük parçalara ayrılan tavuk haşlanır ve ayrı bir tabağa alınarak suyunun ılıması beklenir. Sarımsaklar dövülerek ılık suyun içine ilave edilir. Yumurtalar limonla çırpılarak bu karışıma eklenir. Bilahare tavuk parçalan yağda kızartılarak karışıma eklenir.

___________________________________________________________________________

Arapaşı:
MALZEMESİ; Tavuk 1 kilo un. (Darı unu denilen mısır unu da kullanılabilir.) 1,5 yemek kaşığı salça Bir miktar karabiber, kırmızıbiber ve tuz.

YAPILIŞI; İçinde yeteri kadar su bulunan tencereye azar azar un ilave edilerek ateşte pişirilir. Hamur haline geldikten sonra ateşten indirilir. Ayrı bir tencerede tavuk haşlanır. Bir tavada hazırlanan salça, kırmızı biber, kara biber ve tuz karışımı ilave edilerek tavuk küçük parçalara ayrılır, bir müddet daha pişirilir. Bilahare karıştırılıp hamurla beraber servis yapılır. Bilhassa av hayvanlarının etinden yapılır.

___________________________________________________________________________

Yaz Türlüsü :

MALZEMESİ; Kuşbaşı et (yarım kilo). 2 Orta boy patlıcan, 2  Orta boy patates
1Orta boy Kabak. 3  Orta boy domates, 100 gram bamya. 250 gram taze fasulye. 3-4 Yeşil biber.(İsteğe göre acı veya tatlı) 1 baş soğan, bir miktar tuz.

YAPILIŞI; İnce Kıyılmış soğanla bir tencereye konulan et suyunu çekinceye kadar kavrulur. Domatesler ve bir miktar su eklendikten sonra bir müddet hafif ısıda pişirilir. Etin pişmesine yakın tuzu ilave edilir. Bilahare pişme derecelerine göre fasulye, bamya, kuşbaşı doğranmış patlıcan, kabak, patates eklenir.Sebzeler yumuşayıncaya kadar ateşte tutulur.

3-Börekler ve Hamur İşleri; (Yufka ; Buğday veya arpa unundan yapılır.Ekmek tahtası üzerinde oklava ile hamur açılır, saçta pişirilir.

___________________________________________________________________________________

Çörek ; Yufka hamurundan yapılır. Hamura maya konularak kabartılırsa mayalı çörek adını alır. Darı unundan yapılırsa dan çöreği denir. Çörek kalın açılan hamurun saçta pişirilmesiyle yapılan ekmektir.

Göçe ; Yufka unundan, sulandırılmış hamur önceden yağlanmış saç üzerine dökülerek yapılır. Çöreğe göre daha incedir.

Kömbe veya Külür ; Çöreğin küçüğüdür. Ayrıca sulanarak yumuşatılmış yufka içine mevsimine göre muhtelif otların ve gıda maddelerinin (Semizlik,ekşi kulak, pırasa, taze soğan, çökelek, yeşil çağla, bakla içi taze bağ yaprağı veya fışkını, taze biber, domates, patlıcan vb.) sarılıp dürülmesiyle yapılan durum çeşitleri vardır. Yapım kolaylığı, tok tutuculuğu ve besleyiciliği nedeniyle işlerin yoğun olduğu aylarda çokça tercih edilen pratik yemekliklerin başında gelmektedir.)

___________________________________________________________________________

Kesik Böreği :

MALZEMESİ; l,5 kilo un. Yarım kilo çökelek.l baş soğan.2 yemek kaşığı tereyağı.  bağ maydanoz. Bir miktar tuz ve isteğe göre baharat.

YAPILIŞI; Un su ile hamur teknesinde yoğrularak hamur haline getirilir. Hamurlar ısırgan vasıtasıyla el kararı parçalara ayrılır. Bu parçalar yastıgeç üzerine konarak oklava vasıtasıyla yufkalar açılır. Bir kap içinde de yörede kesik adıda verilen çökelek türü peynirle, soğan, maydanoz (dere otuyla da yapılabilir), tuz karıştırılır Yuvarlak açılan yufkaların bir yarısına bu karışımdan dökülür ve yufkanın diğer yarısı bunun üzerine kapatılarak uçları birleştirilir. Bilahare saç üzerinde arasıra çevrilerek pişirilir ve yağlanır. Ayran veya yoğurtla yenilir.

__________________________________________________________________________________

Katmer:

MALZEMESİ;

1,5 kilo un.l su bardağı sıvı yağ.Yarım kilo peynir, 1 su bardağı şeker,Bir miktar tuz.

YAPILIŞI; Hamur teknesinde un, tuz bir miktar su ile karıştırılarak hamur yoğrulur. Üzerine nemli bez örtülerek 15-20 dakika dinlenmeye bırakılır. Daha sonra küçük parçalara ayrılarak yufka halinde açılır ve ağlanarak saçta pişirilir. Buna katmer denilir. Katmerle beraber yemek için atık olarak, bir tavada ezilen peynirin (yoğurt da olabilir) üzerine şeker, un ilave edilerek hafif ateşte pembeleşinceye kadar kavrulur.

___________________________________________________________________________

 

4- Bakliyat ve Sebzelerden yapılan Yemekler, Pratik Yemekler ve Kızartmalar; Bölgede nohut ve bulgur tüketiminin çok olduğu görülmektedir. (Tuzlama ; Darı ve nohuttan yapılan tuzlamalar umumiyetle toprak bardak içerisinde pişirilir. Mercimek Aşı ; Mercimek çorba gibi pişirilir ancak mercimeği biraz daha fazladır. Ekmek Aşı; Kuru yufka, kızartılmış biber, yağ, soğan karışımıyla yapılır. Bulgur aşı; Bulgur pişirilerek içine yağda kavrulmuş soğan ilave edilir. Soğan yemeği ; Soğanın haşlanarak pişirilmesi ile yapılır.

Domates aşı; Domatesi bol, patlıcanlı, biberli türlüdür. Gök domatesle bulgur pişirilirse buna bulgurlu domat aşı denir.)

Toga aşı  veya nohutlu toka ası

MALZEMESİ;l su bardağı bulgur.l su bardağı unI yemek kaşığı tereyağ ve salça l baş soğan ve 2 diş sarımsak.Yarım kilo yöreye Özgü kese yoğurdu 1 tane limon bir miktar tuz ve kırmızı biber

YAPILIŞI; Yemeğin iki değişik yapılış şekli vardır. Tavas merkezde toga aşı olarak adlandırılan yemeğin yapılışı şu şekildedir: Suda bir müddet haşlanan nohuda (et suyu da olabilir) bulgur İlave edilir. Piştikten sonra üstüne kırmızı biberle karıştırılan tereyağı eritilerek dökülür. Yemek yeneceği zaman sarımsaklı yoğurt eklenir. Bazı köylerinde nohutlu toka aşı olarak bilinen yemeğin yapımı ise şu şekildedir: Unla karıştırılan bulgurlar küçük bilyeler halinde tokalanır. Bir tencere su içinde kaynamaya bırakılır. Bilahare içerisine yuvarlak kesilmiş soğan ve ekşi ilave edilir. Ayrıca salça tereyağla kavrulup İlave edilir, bir süre daha kaynatılır.

__________________________________________________________________________________

Patlıcan közlemesi:

MALZEMESİ; l veya 2 kilo taze patl ıcan.l kilo taze, etli ve acı biber,l veya 2 kilo olgunlaşmış iri domates,Yarım kilo soğan.Bir miktar tuz.

YAPILIŞI; Genelde evlerde yufka açıldığında, mutlaka yapılan pratik ve yörede çok sevilen yemek türüdür. Biber ve patlıcanlar közde pişirilir, kabukları soyularak doğranıp karıştırılır. İçine soğan ve maydanoz ilave edilir.

__________________________________________________________________________________

Semiz otlu Bulgur Ası:

MALZEMESİ:Yarım Kg. Semizotu Bir su bardağı bulgurBir veya iki adet kuru veya taze biber Bir büyükbaş soğan

YAPILIŞI; Soğan biberle beraber yağda kavrulur bilahare semizliklerde ilave edilerek kısık ateşte kavrulurlar.Sonra bulgur ve tuzu ilave edilir bir bardakta su eklenir on dakika kadar ateşte tutulur ve alınır. Dinlendirildikten sonra servis yapılır. Sarımsaklı yoğurtla yenilir.

5-Turşular ve Salatalar; (Sıcak ve soğuk olarak iki gurupta tasnif edilebilecek turşulardan, soğuk turşular kısmında ağırlık biber, gök domat (olgunlaşmamış domates), taze fasulyededir. Bunlar ya sirkeyle ya da limon tuzuyla yapılmaktadır. Sıcak turşulara çabuk hazırlanmasından dolayı “tez turşumda denmektedir. Geçmişte toprak küplere kurulan turşular, günümüzde cam kavanozlara çoğunlukla da plastik bidonlara kurulmaktadır. En pratik yapılan turşu, yeşil biberin suda kaynatılıp üzerine sirke ve sarımsak ilave edilmesiyle yapılır. Sirke ve sarımsaklı suya, kurutulmuş biber doğranarak yapılanına yalancı turşu denilir. Sirke üzümden veya bazı köylerde armudun veya elmanın suda bekletilmesiyle elde edilir. Domates, soğan, biber karışımı salata yazın çokça yenilir.Yeşil soğan bolca tüketilir. Tüketilen bir başka üründe taze ve kuru biberdir. Bilhassa kışın bir miktar erik kurusu (yazdan erik kaynatılıp, kurutularak elde edilen) suda eritilir. Üzerine közde ütülmüş kuru acı biber ufalanır. Bir baş kuru soğan çentilir. Duruma göre sarımsak da ilave edilebilir. Yöresel yufka ekmeğiyle kürek yapılarak yenilir. Yine kuru peynirin İçine ateşte ütülen kuru biber ufalanır ekmek banarak yenilir.

Gelin Turşusu

MALZEMESİ; Yarım kilo etli tabir edilen iri ve acı taze biber.5-6 diş sarımsak l su bardağı koruk ekşisi Bir miktar tuz..

YAPILIŞI; Biberler közde ütülür ve soyulur. Uzunlamasına parçalara ayrılır. Bir kapta dövülen sarımsaklar ekşili su ve tuzla karıştırılarak biberlerin üzerine dökülür. Bir süre bekletilir ve yenilir.

___________________________________________________________________________

6-Tatlılar;

 Koşaf aşı ; Kurutulmuş armut hoşafıyla yapılır Pekmez ; Genelde her ailenin kendine ait bağı vardır. Bunun için yerli üzümlerden yapılan pekmez, özellikle kış aylarında çokça tüketilir. Gevrek : Yufka ekmeği iyice gevretilir. Elle bir tabağa ovalandıktan sonra üzerine sade yağla kaynatılan sulandırılmış pekmez dökülür. Saraylı; Ekmek durumu içine susam ve ceviz konularak, ocakta kızartılır, üzerine şerbet dökülür.)

___________________________________________________________________________________

Baklava

MALZEMESİ; 2 kilo baklavalık un.Yanın kilo ceviz içi- 1 su bardağı susam yağı 2 kilo şeker

YAPILIŞI; Tavas’ta baklava unu denilen un yoğrulur. Ceviz içleri bir havanda dövülür. Baklava hamuru biraz gevşektir. Hamurdan alınan parçalardan bezeler yapılır. Yastıgeç üzerinde, altı ve üstü ayrı bir kapta bulunan, urga adı verilen baklava unuyla “urgalanarak” açılır. İncecik açılmış yufka önceden susam yağıyla yağlanmış siniye yazılır. Bu işleme bir kata ceviz içi dökmek, bir kata yağ sürmek suretiyle sini dolana kadar devam edilir. Yağlama işlemi bir ağaç parçası üzerine bağlanan bez parçası, yağa batırılıp yufkalara sürülmesi şeklinde yapılır,Yufkalar sinide iyice biriktikten sonra dışa taşan kısımları kesilir. Bir siniye yaklaşık 36-40 yufka serilir. Bilahare paralel aralıklarla “baklava dilimi” denilen şekilde kesilir ve üst kısım yağlanır. Pişmek üzere fırına verilir. Fırından gelen sininin üzerine daha önce kaynatılmış ve ılık halde bekletilen (içine çok az limon tuzu da konulan) şeker şerbeti ilave edilir,dinlendirilir.

___________________________________________________________________________

Aşure (Haşıraş)

MALZEMESİ; Buğday. Nohut. Fasulye. Şeker. Ceviz. Fındık.

YAPILIŞI;     Aşure yapılırken genellikle bakır kazanlar, büyük tahta kaşıklar kullanılır. Buğday, nohut ve fasulye bir gün öncesinden bir kap içerisinde suya ıslanır. Tencereye önce buğday konulup kaynatılır. Bilahare fasulye ve nohut ilave edilir. Bunların pişmesine yakın şeker ilave edilir ve suyu çekinceye kadar kaynatılır. Üzerine ceviz ve fındık ilave edilir.

___________________________________________________________________________

Gavgınaş 

MALZEMESİ; l kilo şeker. 3-4 tane yumurta. Yarım kilo un.l su bardağı sıvı yağ.Bir miktar tuz

YAPILIŞI; Bir tencerede suyla şeker karıştırılıp, kaynatılarak şerbet hazırlanır soğumaya bırakılır. Bir kabın içinde yumurtalarla, un karıştırılır, bulamaç haline getirilir ve tuz ilave edilir. Bu karışım bir tavada kızdırılmakta olan yağın üzerine dökülür. Karışımın iki yanı da kızardıktan sonra bir tepsiye alınır ve küçük parçalara ayrıldıktan sonra üzerine önceden hazırlanan şerbet dökülür.

___________________________________________________________________________

Sütlaç:

MALZEMESİ; Süt. Şeker. Pirinç.

 

YAPILIŞI; Bir tencerede sütle şeker karışımı kaynatılır. Bilahare içerisine pirinç ilave edilir.

Pirincin pişmesiyle ateşten indirilir. Küçük kase ve , tabaklara dökülerek soğumaya bırakılır.

__________________________________________________________________________________

Bulamaç:

MALZEMESİ;Nişaşta, şeker,su YAPILIŞI; Bir tencerede su ile, şeker karıştırılıp kaynatılır. Başka
bir kapta suyla ezilen nişasta bu şerbete ilave edilir ve bir müddet kıvamını
alıncaya kadar kaynatılır. Soğumaya bırakılır.